Εταιρεία με κέρδη, να δίνει μέρος από αυτά ως μέρισμα; Η να κρατάει τα κέρδη για επενδύσεις, ασφάλεια κτλ;
Όπως σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, η απάντηση δεν είναι απλή, και μάλλον ούτε ξεκάθαρη. Κάθε επιλογή έχει θετικά και αρνητικά στοιχεία, τα οποία ο μέτοχος πρέπει να καταλάβει , να δώσει την δική του ερμηνεία και με βάση αυτά να πάρει τις αποφάσεις του.
Για να δούμε λοιπον:
Έστω ότι μια εταιρεία έχει κέρδη σε σταθερή βάση δίνει ένα ποσοστό από αυτό στους μετόχους ως μερισμα. Συνήθως αυτό σημαίνει ότι μεγάλο μέρος απο τα κέρδη αυτά(αν όχι όλα) είναι πραγματικά, και όχι προϊόν λογιστικών τρικ η απάτης, γι αυτό και η εταιρεία έχει την άνεση να δώσει μέρος από αυτά.
Μέρισμα σημαίνει συνήθως δυνατές ταμειακές ροές, ότι δηλαδή η εταιρεία δεν έχει μόνο μεγάλα εσοδα, αλλά καταφέρνει και εισπράττει ικανοποιητικά τα έσοδα αυτά. Επιπλέον, εταιρείες με μερίσματα σε σταθερή βάση, σημαίνει ότι συνήθως αν στο μέλλον θελήσουν να κάνουν κάποια σχετικά μεγάλη επένδυση, ίσως να μπορούν να την κάνουν χωρίς να προχωρήσουν σε κάποια μεγάλη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Μειώνοντας η μηδενίζοντας το μέρισμα για μερικές χρήσεις, ίσως να μπορούν να χρηματοδοτήσουν κάποια μεγάλη επένδυση η εξαγορά.
Εταιρείες που δίνουν μέρος απ τα κέρδη ως μέρισμα , συνήθως απευθύνονται σε πιο συντηρητικούς επενδυτές.Σε μια τέτοια περίπτωση ο επενδυτής δεν περιμένει να κερδίσει μόνο απ την άνοδο της τιμής της μετοχής, μιας και ένα μέρος απ τα κέρδη θα έρθει απ το μέρισμα.Το ότι την περίοδο αποκοπής του μερίσματος η μετοχή βραχυπρόθεσμα πιέζεται είναι άνευ σημασίας, μιας και είτε έχει ανέβει πριν την αποκοπή, είτε καλύπτει άμεσα την πτώση αυτή , αν τα κέρδη της εταιρείας είναι λειτουργικά και επαναλαμβανόμενα.
Μια εταιρεια που δίνει μερίσματα είναι συνήθως σε πιο ώριμο στάδιο(χαμηλότερο ρίσκο δηλαδή),έχει μεγαλύτερη δυνατότητα δανεισμού αν χρειαστεί,ενώ σε περιόδους οικονομικών κρίσεων συνήθως έχει μεγαλύτερα περιθώρια για να αντιδράσει.
Υπάρχουν και άλλα θετικά στην διανομή μερισμάτων, ειδικά στην Ελλάδα .Όπως Χαμηλή φορολογια(5%), δυνατότητα επένδυσης σε άλλες επιλογές με τα μερίσματα αυτά(διασπορα), ενώ συχνά στις εταιρείες αυτές βλέπουμε στο μετοχολόγιο τους και μεγάλους θεσμικούς επενδυτές.
Υπάρχουν και αρνητικά στην διανομή μερισμάτων;
Προφανώς και υπάρχουν. Εταιρείες με μερίσματα ειδικά αν τα μερίσματα αυτά είναι μεγάλο μέρος των κερδών, σημαίνει ότι λόγο αντικειμένου δεν έχουν εύκολα την δυνατότητα επανεπένδυσης των κερδών αυτών. Αλλά και ότι ίσως η διοίκηση να μην έχει τις ικανότητες να βρει ελκυστικές επενδύσεις, ενώ οι ανταγωνιστές έχουν. Κλασικό τέτοιο παράδειγμα η γνωστή σε όλους εταιρεία Kodak(φωτογραφικές μηχανές).πριν πολλά χρόνια η εταιρεία αποφάσισε ότι δεν ήταν σωστή επιλογή να επενδύσει σε νέες τεχνολογίες, όπως έκαναν άλλοι ανταγωνιστές της
Την εποχή εκείνη ο ισολογισμός της εταιρείας ήταν εξαιρετικός με μεγάλα έσοδα, κέρδη και μερίσματα.
Πριν λίγο καιρό όμως η εταιρεία χρεοκόπησε η απόφαση να μην ακολουθήσει τις εξελίξεις και να επενδύσει μέρος από τα τότε κέρδη σε νέες τεχνολογίες ,ήταν καταστροφική όπου σταδιακά έφερε μείωση εσόδων, μεριδίων αγοράς κτλ. Το μέρισμα της εποχής εκείνης, ήταν η ταφόπλακα δηλαδή.
Πέρα από αυτά, μεγάλα μερίσματα συχνά σημαίνει ότι η εταιρεία ίσως να είναι σε πολύ ώριμο στάδιο, να έχει πιάσει την κορυφή της δηλαδή, και να είναι σε στάδιο που έχει βαλτώσει, ή που δεν έχει πλέον περιθώρια ανάπτυξης άξια αναφοράς. Επιπλέον μέρισμα σημαίνει πρόσθετη φορολογία, αλλά υποχρέωση απ τον μέτοχο να βρεί νέες επενδύσεις για να κατευθύνει την ρευστότητα αυτή. Προφανώς και μια τέτοια επιλογή είναι πάντα να αγοράσει πρόσθετες μετοχές της ίδιας της εταιρείας, αν κρίνει ότι αυτό είναι σωστό.
Για να δούμε τώρα και την ακριβώς αντίθετη περίπτωση, εταιρείας δηλαδή που ενώ έχει κέρδη , αποφασίζει να μην δίνει μερίσματα.
Το θετικό είναι συνήθως ότι οι εταιρείες αυτές στοχεύουν σε πιο επιθετική ανάπτυξη και επανεπενδύουν τα κέρδη μιας και έχουν επενδυτικό πρόγραμμα το οποιο στοχεύει σε ακόμα μεγαλύτερα κέρδη στο μέλλον.
Οι εταιρείες που δεν δίνουν μέρισμα συνήθως είναι σε αντικείμενα που οι εξελίξεις είναι ραγδαίες, που οι ρυθμοί ανάπτυξης του κλάδου είναι μεγάλοι.ένα μέρισμα θα μειώσει τα κεφάλαια προς επένδυση απο την εταιρεία, δίνοντας την δυνατότητα στους ανταγωνιστές να καλύψουν εκείνοι το κενό που θα αφήσει η εταιρεία, αυξάνοντας τα μερίδια αγοράς τους ή έχοντας σοβαρό πλεονέκτημα σε πρωτοεμφανιζόμενους κλάδους.
Επιπλέον η μη διανομή μερισμάτων σημαίνει συχνά δυνατότητα επανεπένδυση των κερδών με εξαιρετικά μεγάλη απόδοση .Αν η απόδοση ίδιων κεφαλαίων μιας εταιρείας είναι 20% για παράδειγμα, τα κέρδη που επανεπενδύονται είναι σαν να τοκίζονται με 20%.
Προφανώς και όσο μεγαλώνει η εταιρεία το ποσοστό αυτό σταδιακά θα μειώνεται, αν όμως ξεκινάει από μεγάλο νούμερο, ίσως πάρει πολλά χρόνια μέχρι να πέσει σε πιο ήπια επίπεδα.
Σε μια τέτοια περίπτωση ο μέτοχος βλέπει πιο μεγάλη αύξηση στην τιμή της μετοχής.
Τέλος μια εταιρεία που ενώ έχει κέρδη δεν μοιράζει μερίσματα, σημαίνει ότι ίσως να έχει και εξαιρετική διοίκηση
Μια διοίκηση δηλαδή που βρίσκει ευκαιρίες επανεπένδυσης των κερδών , ενώ οι διοικήσεις άλλων εταιρειών του κλάδου δεν βρίσκουν.Αυτό σημαίνει ότι η διοίκηση αυτή είναι πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο για την εταιρεία. Μην ξεχνάτε ότι οι μεγάλοι τεχνολογικοί γίγαντες του σήμερα(Microsoft, apple κτλ)για πολλά χρόνια έδιναν απο μηδενικά έως πενιχρά μερίσματα, ακόμα και αν είχαν μεγάλα κέρδη.
Δεν είναι όμως μόνο ο τομέας τεχνολογίας , όπως πολλοί πιστεύουν.Αυτό μπορεί να το δούμε ακόμα και σε κλάδους που θεωρούνται κορεσμένοι αν η διοίκηση μιας εταιρείας είναι εξαιρετική.
Και έχουμε και στην Ελλάδα τέτοια παραδείγματα , ένα από αυτά είναι η εταιρεία Jumbo(μπελλα). Αν και ο κλάδος του λιανικού εμπορίου θεωρείται κορεσμένος ,κατάφερε επανεπενδυοντας τα κέρδη, να γίνει η εταιρεία που όλοι ξέρουμε σήμερα.Μπορεί πλέον η εταιρεία να δίνει μεγάλα μερίσματα μιας και είναι σε πολυ πιο ώριμο στάδιο απ οτι παλαιότερα , για πολλά χρόνια όμως έδινε στην κυριολεξία πενιχρά μερίσματα, αν και τα κέρδη ήταν μεγάλα.Ισως η εταιρεία να μην ήταν αυτή που είναι σήμερα, αν είχε επιλέξει να δίνει μεγάλα μερίσματα πολλά χρόνια πριν, οταν ξεκίνησαν τα κέρδη να αυξάνονται επιθετικά.
Και εδώ όμως υπάρχουν αρκετά αρνητικά.
Μια εταιρεία που ενώ έχει κέρδη , επιλέγει σε σταθερή βάση να μην δίνει μερίσματα, σημαίνει ότι θέλει ακόμα πιο μεγάλη προσοχή και μελέτη στα οικονομικά στοιχεία που ανακοινώνει.
Μήπως στην πραγματικότητα έχει ελάχιστα κέρδη; Μήπως έχει ζημιές; Ποια εταιρεία ορκωτών ελεγκτών υπογράφει τις οικονομικές καταστάσεις; Επιπλέον, ολα αυτά τα κέρδη που η εταιρεία κρατάει, που κατευθύνονται; Μήπως πηγαίνουν σε μαϊμού εξαγορές, και στην ουσία καταλήγουν στην τσέπη των βασικών μετόχων; Μήπως πηγαίνουν σε άστοχες επενδύσεις;
Το ότι μια διοίκηση επιλέγει την επανεπένδυση των κερδών , δεν αποτελεί εγγύηση για επιλογή επιτυχημένων επενδύσεων άλλωστε απο άστοχες και λανθασμένες επενδύσεις ειναι γεμάτος ο κόσμος. Μια εταιρεία με μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης συχνά δεν αρκείται στην επανεπένδυση των κερδών, αλλά αυξάνει και τον δανεισμό της.
Μήπως δηλαδή η εταιρεία αναλαμβάνει υπέρογκα ρίσκα;κάθε χρόνο φτιάχνονται λίστες με τις 100 η τις 200 πιο αναπτυσσόμενες εταιρείες σε κάθε κράτος, τομέα κτλ.δεν είναι τυχαίο οτι μεγάλος αριθμός απο τις εταιρείες αυτές της λιστας , στο μέλλον χρεοκοπούν.
Τέλος μη διανομή μερισμάτων, σημαίνει οτι οι εταιρείες αυτές είναι πιο εκτεθειμένες σε μια οικονομική κρίση,οτι προσελκύουν πιο βραχυπρόθεσμους και ίσως και ριψοκίνδυνους επενδυτες.
Συμπερασμα:
Μέρισμα απο τα κέρδη, ή επανεπένδυση των κερδών απ την εταιρεία;
Η απάντηση δεν μπορεί να είναι ξεκάθαρη .
Θα σας απογοητεύσω, αλλά για μια ακόμα φορά όλη την δουλειά καλείται να την κάνει ο ίδιος ο επενδυτής.να βρει όσο πιο πολλά στοιχεία για την εταιρεία που ενδιαφέρεται, να καταλάβει ακριβώς πιο είναι το αντικείμενο της, να δώσει απαντήσεις σε πολλά απο τα πιο πάνω ερωτήματα, και μετά ανάλογα με την ερμηνεία που θα δώσει σε όλα αυτά και σε συνδυασμό με το επενδυτικό προφίλ του να πάρει τις αποφάσεις του.
Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι κάθε εταιρεία είναι και μια διαφορετική περίπτωση.δεν υπάρχουν κανόνες που πάντα βγάζουν απόλυτα αξιόπιστα συμπεράσματα, ούτε υπάρχουν μοντέλα με 100% ποσοστά επιτυχίας.
Τέλος θέλω να τονίσω ότι πρέπει να γίνεται διάκριση σε διανομή μερισμάτων και σε επιστροφή κεφαλαίου.Αυτά τα δυο είναι τελείως διαφορετικά πράγματα. Για παράδειγμα, η επιστροφή μετρητών στην οποία προχωράει η εισηγμένη κατασκευαστική εταιρεία ΑΒΑΞ, είναι στην ουσία επιστροφή κεφαλαίου και όχι μέρισμα.
Προφανώς θα μπορούσαμε να γράψουμε ακόμα πιο πολλά θετικά/αρνητικά και για τις δυο περιπτώσεις, η ανάρτηση όμως θα ηταν ατελείωτη και προσπάθησα να γράψω τα πιο βασικά, με όσο πιο απλά λόγια γίνεται.
Αν λοιπόν θέλουμε να αυξήσουμε τις πιθανότητες επιτυχίας στις επενδύσεις μας , ξεκινάμε την έρευνα και την δουλειά πάνω σε αυτές, γιατί έχουμε πολλά να κάνουμε.
Αν θέλουμε να τα αφήσουμε όλα στην τύχη, δεν κάνουμε τίποτα.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε από τον Βασίλη Κοκοτή στην ομάδα του Facebook “Χρηματιστήριο Αθηνών, από τη μεριά των θεμελιωδών”.
